|
===BƏŞƏRİN DÜŞGÜNLÜYÜ VƏ KEŞMƏKEŞLİ HƏYATI===
<br>
<poem>
Gənclik - nurlu şəhərdi, qocalıq - qərib axşam,<br>
Gənclik - nurlu şəhərdi, qocalıq - qərib axşam,
Biri parlaq günəşdi, biri öləziyən şam.<br>
Biri parlaq günəşdi, biri öləziyən şam.
Uymusan səhərlər də şirin-şirin yatmağa,<br>
Uymusan səhərlər də şirin-şirin yatmağa,
Ömrünün al günəşi üz qoyubdu batmağa.<br>
Ömrünün al günəşi üz qoyubdu batmağa.
Dünyanın sevdasını, gəzdirmə başında sən,<br>
Dünyanın sevdasını, gəzdirmə başında sən,
Cavanlıqdan əl götür ixtiyar yaşında sən.<br>
Cavanlıqdan əl götür ixtiyar yaşında sən.
Gözəllərin eşqindən yaralısan, yaralı,<br>
Gözəllərin eşqindən yaralısan, yaralı,
Sevdalı aşiqlikdən aralısan, aralı.<br>
Sevdalı aşiqlikdən aralısan, aralı.
Ağlı heyrət bürüyüb, fikrin alt-üstdü daha,<br>
Ağlı heyrət bürüyüb, fikrin alt-üstdü daha,
Əlin qabar-qabardı, ayağın süstdü daha.<br>
Əlin qabar-qabardı, ayağın süstdü daha.
Başına nazbalışdır öz qucağı torpağın,<br>
RahatlıqBaşına guşəsidirnazbalışdır həröz bucağıqucağı torpağın.<br>,
Rahatlıq guşəsidir hər bucağı torpağın.
Dünya gözəl olsa da, bitməz narahatlığı.<br>
Dünya gözəl olsa da, bitməz narahatlığı.
Hər əzaba son qoyar əbədi rahatlığı.<br>
Hər əzaba son qoyar əbədi rahatlığı.
Hüsnün aylı çeşməydi, o çeşmə donub indi, <br>
Hüsnün aylı çeşməydi, o çeşmə donub indi,
Lalətək yanağına sarılıq qonub indi<br>
Lalətək yanağına sarılıq qonub indi
Tərazlıtək gözəldin, saçın həbəş saçıydı,<br>
Tərazlıtək gözəldin, saçın həbəş saçıydı,
Hüsnün türkə, ərəbə bir elin xəracıydı.<br>
Hüsnün türkə, ərəbə bir elin xəracıydı.
Rüzgarın öz saçı da gündüz - ağ, gecə - qara,<br>
Rüzgarın öz saçı da gündüz - ağ, gecə - qara,
İbrət dərsi öyrədir ilk gündən cavanlara:<br>
İbrət dərsi öyrədir ilk gündən cavanlara:
Unutma səndən əzəl çoxdu dünyada gənclər,<br>
QocalmağıUnutma salmazdısəndən heçəzəl zamançoxdu yadadünyada gənclər.<br>,
Qocalmağı salmazdı heç zaman yada gənclər.
O gülləri soldurdu xəzanın hər afəti,<br>
O gülləri soldurdu xəzanın hər afəti,
Qocalığa bənd imiş gəncliyin təravəti.<br>
Qocalığa bənd imiş gəncliyin təravəti.
Cavanlığın eybini izləmək də eyibdir,<br>
QocalığınCavanlığın eybini gizləməkizləmək də eyibdir.<br>,
Qocalığın eybini gizləmək də eyibdir.
Cəmşidtək səadətlə keçsə dövranın sənin,<br>
Cəmşidtək səadətlə keçsə dövranın sənin,
Ağ saçını görəndə qaralar qanın sənin.<br>
Ağ saçını görəndə qaralar qanın sənin.
Əcəlin müjdəsidir ağ saçımız, telimiz, -<br>
Əcəlin müjdəsidir ağ saçımız, telimiz, -
Ölümə baş əyməkdən bükülübdür belimiz.<br>
Ölümə baş əyməkdən bükülübdür belimiz.
Gənclikdən, gözəllikdən ömrümüz binəsibdir,<br>
Gənclikdən, gözəllikdən ömrümüz binəsibdir,
Mənə nəsib olmayan görən kimə nəsibdir?<br>
Mənə nəsib olmayan görən kimə nəsibdir?
O gözəl cavanlığın qəflətdə keçdi, heyhat!<br>
BaşınaO vura-vuragözəl yansancavanlığın daqəflətdə gecdikeçdi, heyhat!<br>
Başına vura-vura yansan da gecdi, heyhat!
Yusif kimi cavanlar çıxdı yoxa dünyada,<br>
Yusif kimi cavanlar çıxdı yoxa dünyada,
Həsrətindən çoxları cırdı yaxa dünyada.<br>
Həsrətindən çoxları cırdı yaxa dünyada.
Cavanlığın qədrini bilərsən qocalanda,<br>
Cavanlığın qədrini bilərsən qocalanda,
İtən ömrə göz yaşı çilərsən qocalanda.<br>
İtən ömrə göz yaşı çilərsən qocalanda.
Cavan ağac hər bağın gözəlidir, gözəli,<br>
Cavan ağac hər bağın gözəlidir, gözəli,
Qocaldımı, sındırar onu bağbanın əli.<br>
Qocaldımı, sındırar onu bağbanın əli.
Cavanlıq od-alovdur, gözəlliyin tacıdır.<br>
Cavanlıq çox şirindirod-alovdur, qocalıq çoxgözəlliyin acıdırtacıdır.<br>
Cavanlıq çox şirindir, qocalıq çox acıdır.
Tər budağın üstündə təzə açan gül olar.<br>
Tər budağın üstündə təzə açan gül olar.
Quru odun ocaqda yana-yana kül olar.<br>
Quru odun ocaqda yana-yana kül olar.
Ənbər saçan şəvədir hər bir başın qarası,<br>
SafƏnbər qızılasaçan məhəkdir,şəvədir bilhər ki,bir daşınbaşın qarası.<br>,
Saf qızıla məhəkdir, bil ki, daşın qarası.
Gəncliyi vurdun başa, qəflətdən oyan indi,<br>
Gəncliyi vurdun başa, qəflətdən oyan indi,
Al günəşi oyatmaz yuxudan doyan indi<br>
Al günəşi oyatmaz yuxudan doyan indi
Şam kimi ərimisən, gücün yox aha sənin,<br>
MüşkŞam ətirlikimi saçınaərimisən, qargücün yağıbyox dahaaha sənin.<br>,
Müşk ətirli saçına qar yağıb daha sənin.
Havalar soyuyanda qısılar otlar yerə;<br>
Havalar soyuyanda qısılar otlar yerə;
Ağappaq qar ələyər qara buludlar yerə.<br>
Ağappaq qar ələyər qara buludlar yerə.
Fələk - boyaq küpüdür, sanma boyası azdır,<br>
Fələk - boyaq küpüdür, sanma boyası azdır,
İsa bir boyaqçıdır, Günəş də ki, rəngsazdır.<br>
İsa bir boyaqçıdır, Günəş də ki, rəngsazdır.
Buludlar - paltaryuyan, Ay - gümüşü ləyəndir,<br>
Buludlar - paltaryuyan, Ay - gümüşü ləyəndir,
Gecənin saçlarına məhtab nur ələyəndir.<br>
Gecənin saçlarına məhtab nur ələyəndir.
Yuyub nur çeşməsində öz pasını asiman,<br>
Yuyub nur çeşməsində öz pasını asiman,
İsaya boyadıbdır libasını asiman<br>
İsaya boyadıbdır libasını asiman
Zərrə qədər boyası rəngi varmı havanın?<br>
TutqunluğuZərrə könüllərqədər oxşayarmıboyası rəngi varmı havanın?<br>
Tutqunluğu könüllər oxşayarmı havanın?
Gündüz kimi ağappaq, gecə kimi qapqara,<br>
Gündüz kimi ağappaq, gecə kimi qapqara,
Ağ rumlu, qara zənci olmaq hara, sən hara? <br>
Ağ rumlu, qara zənci olmaq hara, sən hara?
Ağlığı, qaralığı iftixarla daşısan,<br>
Ağlığı, qaralığı iftixarla daşısan,
Rumlu təki zalımsan, zənci təki naşısan.<br>
Rumlu təki zalımsan, zənci təki naşısan.
İki rəngli olması hədəf elər pələngi,<br>
Ovçununİki sərrastrəngli oxuolması beldənhədəf dələrelər pələngi.<br>,
Ovçunun sərrast oxu beldən dələr pələngi.
Hüsnün bağlar gəlini ağaclartək tamaşa.<br>
Hüsnün bağlar gəlini ağaclartək tamaşa.
Gah palaza girirsən, gah da əlvan qumaşa.<br>
Gah palaza girirsən, gah da əlvan qumaşa.
Təzadlı aləminə, söylə, nəzər salırsan?<br>
Təzadlı aləminə, söylə, nəzər salırsan?
Yayda cübbə geyirsən, qışda üryan qalırsan.<br>
Yayda cübbə geyirsən, qışda üryan qalırsan.
Şir, pələng ovla yaşar, libasıdır dərisi, <br>
Şir, pələng ovla yaşar, libasıdır dərisi,
Tapdığıyla dolanan olmaz tamah hərisi.<br>
Tapdığıyla dolanan olmaz tamah hərisi.
Varsa suyun çörəyin yoxluqdan qəmə batma,<br>
Varsa suyun çörəyin yoxluqdan qəmə batma,
Əlini çömçə təki hər kasaya uzatma.<br>
Əlini çömçə təki hər kasaya uzatma.
Çörək də söndürməsə hərisliyin odunu,<br>
Çörək də söndürməsə hərisliyin odunu,
İç içməli-sulardan, döşür yemlik otunu.<br>
İç içməli-sulardan, döşür yemlik otunu.
Minnətli çörək ilə kef-damaqmı yaxşıdır?<br>
İsanınMinnətli eşşəyitəkçörək otlamaqmıilə kef-damaqmı yaxşıdır? <br>
İsanın eşşəyitək otlamaqmı yaxşıdır?
Göylər altında olan bu torpaqda od, külək<br>
Göylər altında olan bu torpaqda od, külək
Aparmamış üzlərin suyunu vermir çörək.<br>
Aparmamış üzlərin suyunu vermir çörək.
Quduz nəfsi yaraşmaz, ey əxi - qardaş, sənə<br>
Quduz nəfsi yaraşmaz, ey əxi - qardaş, sənə
Haram süfrə başında haramdı bardaş sənə<br>
Haram süfrə başında haramdı bardaş sənə
İnsan dünya evində bir məhbusa dönməsə,<br>
İnsan dünya evində bir məhbusa dönməsə,
Ülviyyət ocağının odu, közü sönməsə,<br>
Ülviyyət ocağının odu, közü sönməsə,
Yusiftək yazıq bəşər qurda yeyilərmidi?<br>
Yusiftək yazıq bəşər qurda yeyilərmidi?
Pişiyə şir ürəkli aslan deyilərmidi?<br>
Pişiyə şir ürəkli aslan deyilərmidi?
Bir ovuc arpa üçün nə əyil nə daş daşı.<br>
KönülBir dəyirmanındaovuc qoyarpa yeməsinüçün nə əyil nə daş daşı.<br>
Könül dəyirmanında qoy yeməsin daş daşı.
Su kimi, yavanlığın su olsun savab olsun.<br>
OdSu kimi, yananyavanlığın qəlbinsu özünəolsun kababsavab olsun.<br>
Od kimi, yanan qəlbin özünə kabab olsun.
Torpaq ye, çörəyini xəsisin yemə ancaq.<br>
Torpaq olmaye, varlığınçörəyini əzilibxəsisin tapdanacaqyemə ancaq.<br>
Torpaq olma, varlığın əzilib tapdanacaq.
Qana qəltan etsə də səni zəhmət tikanı.<br>
Qana qəltan etsə də səni zəhmət tikanı.
Çalışmaqdan usanma, işə alışdır canı<br>
Çalışmaqdan usanma, işə alışdır canı
Öz halal zəhmətinlə namuslu insan sayıl,<br>
Öz halal zəhmətinlə namuslu insan sayıl,
Hər yetənə alçalma, əl açıb olma sail.<br>
Hər yetənə alçalma, əl açıb olma sail.
<br>
</poem>
===KƏRPİCKƏSƏN QOCANIN BİR CAVANLA HEKAYƏTİ===
<poem>
Deyirlər Şam tərəfdə bir qoca kişi vardı,<br>
PəriDeyirlər kimiŞam xalqtərəfdə iləbir onunqoca nə işikişi vardı<br>,
Pəri kimi xalq ilə onun nə işi vardı
Əyninin köynəyini ot-ələfdən hörərdi,<br>
Əyninin köynəyini ot-ələfdən hörərdi,
Kərpic kəsib bir təhər dolanar, gün görərdi.<br>
Kərpic kəsib bir təhər dolanar, gün görərdi.
Qılınclı ərlərin ki, düşərdi qalxanları,<br>
MəzarınaQılınclı kərpicdənərlərin döşərdiki, düşərdi "qalxanları"<br>,
Məzarına kərpicdən döşərdi "qalxanları"
Kəfənsizin kəfəni, duvağıydı kərpici,<br>
GünahkarınKəfənsizin ağzınınkəfəni, suvağıydıduvağıydı kərpici.<br>,
Günahkarın ağzının suvağıydı kərpici.
Bir gün yenə işiylə başını qatdı qoca,<br>
Bir gün yenə işiylə başını qatdı qoca,
Əldən-dildən düşərək qan-tərə batdı qoca.<br>
Əldən-dildən düşərək qan-tərə batdı qoca.
Birdən-birə göründü gözə bir cavan oğlan,<br>
BaşladıBirdən-birə məzəmmətləgöründü sözəgözə bir cavan oğlan:<br>,
Başladı məzəmmətlə sözə bir cavan oğlan:
"Bu düşkünlük, zəlillik səncə, hara yaraşar?<br>
"Bu düşkünlük, zəlillik səncə, hara yaraşar?
Palçıq-saman yoğurmaq muzdurlara yaraşar.<br>
Palçıq-saman yoğurmaq muzdurlara yaraşar.
Torpağın qalxanını qılıncınla sökmə sən,<br>
Torpağın qalxanını qılıncınla sökmə sən,
Bir qarın çörək üçün öz abrını tökmə sən.<br>
Bir qarın çörək üçün öz abrını tökmə sən.
Bu kərpic qəlibini yandırıb külə döndər,<br>
ÖmrünBu xəzankərpic bağınıqəlibini əlinləyandırıb güləkülə döndər.<br>,
Ömrün xəzan bağını əlinlə gülə döndər.
Daş kimi kəltənlərə bel vurmaqdan nə çıxar?<br>
BəlimliDaş palçıqlarıkimi yoğurmaqdankəltənlərə bel vurmaqdan nə çıxar?<br>
Bəlimli palçıqları yoğurmaqdan nə çıxar?
Qocasan, qocaların yerişini yeri sən,<br>
YorularsanQocasan, cavanınqocaların yerişini yerisən."<br>yeri sən,
Yorularsan, cavanın yerişini yerisən."
Qoca dedi: "Nadanlıq havası var başında,<br>
Qoca dedi: "Nadanlıq havası var başında,
Ağsaqqala gülürsən belə cavan yaşında.<br>
Ağsaqqala gülürsən belə cavan yaşında.
Qocalar kərpic kəsər, halallıqla yaşayar,<br>
Qocalar kərpic kəsər, halallıqla yaşayar,
Kölələr, əsir qullar ağır yüklər daşıyar.<br>
Kölələr, əsir qullar ağır yüklər daşıyar.
Qarşında boyun büküb əl açmayım deyə mən,<br>
Qarşında boyun büküb əl açmayım deyə mən,
Əzəldən əl atmışam belə bir peşəyə mən.<br>
Əzəldən əl atmışam belə bir peşəyə mən.
Nə xəzinə yığanam, nə də tirmə geyənəm,<br>
Nə xəzinə yığanam, nə də tirmə geyənəm,
Öz halal zəhmətimin çörəyini yeyənəm.<br>
Öz halal zəhmətimin çörəyini yeyənəm.
Halalca nemətimə naşükür olma mənim,<br>
Halalca nemətimə naşükür olma mənim,
Nemətə xor baxana nemət qənimdir, qənim."<br>
Nemətə xor baxana nemət qənimdir, qənim."
Qocaya tənə vuran peşmanladı sözündən,<br>
Qocaya tənə vuran peşmanladı sözündən,
Gözdən itən zamanda yaş axıtdı gözündən.<br>
Gözdən itən zamanda yaş axıtdı gözündən.
Dünya görmüş insandı, qoca belə qocaydı,<br>
Dünya görmüş insandı, qoca belə qocaydı,
Namuslu zəhmətiylə el gözündə ucaydı.<br>
Namuslu zəhmətiylə el gözündə ucaydı.
Unut dünya evini sən burada, Nizami!<br>
MəsləkUnut eşqidünya yetirərevini hərsən muradaburada, Nizami!<br>
Məslək eşqi yetirər hər murada, Nizami!
<br>
</poem>
[[Kateqoriya:Sirlər xəzinəsi]]
| 